Çocuk Merkezli Yaklaşım Nedir?
Günümüzde ruh sağlığı müdahalelerinde kullanılan çocuk merkezli yaklaşım 1940’larda geliştirilmiştir. Virginia Axline (1947), birey merkezli ilkelerle tutarlı, çocuklar için yararlı bir yöntem olan bu yaklaşımı işlevsel hale getirmiştir.
Çocuk merkezli yaklaşım, danışman ve çocuk arasındaki ilişkinin, gelişimsel ve içsel mücadelelerden kaynaklı problemler yaşayan çocuklar için birincil iyileştirici faktör olduğu inancına dayanır ve birçok ekol gibi oyunu, çocuğun gelişimsel olarak çocuğun kendine özgü dili olarak tanımlar. Çocuğun kendisini tam anlamıyla ifade etmesine, keşfetmesine imkân tanıyan; çocuğun kendine özgü iletişimini, ideal büyümesini ve gelişimini desteklemek için güvenli bir ilişki gelişimini öngören ve seçilmiş oyun materyalleri sunan, oyun terapisi alanında eğitim almış bir terapistin çocuk ile kurduğu dinamik kişiler arası bir ilişkidir.
“Kuşlar uçar, balıklar yüzer, çocuklar oynar…”
“Oyuncaklar çocukların kelimeleri, oyunlar ise dilidir…”
Dr. Garry Landreht
Amaçları
Çocuk merkezli yaklaşım çocuğun;
- Daha olumlu bir benlik saygısı geliştirme,
- Daha çok öz-sorumluluk hissetme,
- Daha bağımsız olma,
- Kendini daha fazla kabul etme,
- Daha özgüvenli,
- Kendi kararlarını vererek geleceğini belirlemede etkin olma,
- Zorlu durumlarla baş etme,
- İçsel değerlendirme,
- Benliğine güvenme becerilerinin gelişmesini ve kontrol duygusunu deneyimlemesini sağlayarak güçlenme sürecini desteklemeyi amaçlamaktadır.
Yaklaşım Nasıl Uygulanır? Süreç Nasıl işler?
Danışman;
- Çocuk ile mümkün olabildiğince sıcak ve arkadaşça bir ilişki geliştirir.
- Çocuğu istediği gibi değil, olduğu gibi kabul eder.
- İlişkide özgürlük duygu oluşturur böylece çocuk duygu ve düşüncelerini rahatça ifade eder.
- Duygularına uyum sağlar ve duygularını geri yansıtarak onun kendi davranışlarıyla ilgili iç görü kazanmasına yardımcı olur.
- Çocuğa seçim yapma sorumluluğu bırakarak, çocuğun sorunlarını çözme yeteneğine saygı duyduğunu göstermiş olur.
- Çocuğun davranışlarını ya da konuşmalarını yönlendirmez, çocuğu takip eder.
- Terapinin doğası gereği yavaş ilerleyen bir süreç olduğunu bilir aceleye getirmez.
- Çocukla arasındaki ilişkide, çocuğun sorumluluklarını fark edebilmesi ve gerçeklikle olan bağını koruyabilmesi için bazı sınırlar belirler.
Hangi Durumlarda uygulanılır?
- Uyku problemleri
- Davranış sorunları
- Akran zorbalığı
- Sosyal fobi
- Kaygı
- Öfke kontrolü
- Akademik başarısızlık
- Okul başarısı
- Kardeş kıskançlığı
- Yas süreci
- Korkular
- Ayrılık kaygısı
- Tikler
- Enkopresiz ( Kaka kaçırma)
- Enüresiz (Alt ıslatma)
- Kaka- çiş tutma
- Çocukluk çağı depresyonu
- Özgüven problemleri
- Arkadaşlık kurmada zorluk
- Travma, İstismar
- İnatçılık
- Sınır problemleri
- Tırnak yeme – Parmak emme
- Yemek yeme sorunu
- Çocukluk çağı mastürbasyonu
- Dikkat & Konsantrasyon Problemleri
- Aşırı Hareketlilik
- Fiziksel şiddet
- Ekran & oyun bağımlılığı
- Yalan söyleme
Yaklaşım kimlere uygulanır?
2-10 yaş aralığında tüm çocuklara uygulanabilir. Çocuğun oyuna karşı ilgisinin başlamış ya da devam ediyor olması önemlidir.
Yaklaşım süresi Ne kadardır?
Yaklaşım süresi yaklaşımın çeşidine, problemin cinsine, çocuğun ve ailenin aktif katılımına göre değişkenlik göstermektedir. Genel olarak çocukları ele aldığımızda ise ortalama en az 5 seans danışmanla ilişki kurma seanslarıdır. Çocuk danışmanla ilişki kurduktan sonra Problemine dair veriler verir ve müdahale süreci başlar. Daha sonra sonlandırma ve belli aralıklarla takip yapılır. Seans süresi 50 dk – 60 dk arasında değişmektedir.
